Prioritaire zone Josaphat: voorstudies
Beliris, de publieke bouwexpert voor Brussel, kreeg de opdracht om de groene en publieke ruimtes aan te leggen in de prioritaire zone voor stadsontwikkeling Josaphat. Het team o.l.v. landschapsarchitect Michel Desvigne werd gekozen als laureaat om de publieke ruimtes te ontwerpen.
Tussen de Leopold III-laan, de Charles Gilisquetlaan en de Generaal Wahislaan in Schaarbeek en Evere ligt een gebied van 24 ha met sportterreinen, een industrieterrein, het huidige treinstation van Evere en het terrein van een voormalig sorteerstation, doorkruist door spoorlijn L26 Halle-Schaarbeek-Vilvoorde. De openbare ruimtes zullen worden verbeterd met een verhoogde toegankelijkheid, meer groen (vooral in de industriezone), en de ontwikkeling van extra infrastructuren voor actieve weggebruikers.
Een dergelijk groots project vergt een gedegen en tijdsintensieve voorbereiding. De voorstudies omvatten o.a. een plaatsbeschrijving van de huidige toestand van het volledige gebied, een fytosanitaire inventarisering van de bomen, een geotechnische studie, een historische studie van de zone, kennisneming van andere lopende studies, een controle van het programma en contact nemen met alle partijen die betrokken zijn bij het project. Om tijd te winnen en efficiënt te werken, kan dit al perfect gebeuren in afwachting van het aangepaste Richtplan van Aanleg (RPA).
Het project
Het industrieterrein zal worden vernieuwd, uitgerust met een apart afwateringssysteem en voorzieningen voor waterinfiltratie, nieuwe openbare verlichting en nieuwe aansluitingen op de halte Evere en de woonwijken.
De toegankelijkheid van het treinstation van Evere zal worden verbeterd, met name voor fietsers, voetgangers en mindervalide personen. Op termijn zullen de mensen van de omringende buurten zich dus makkelijker kunnen verplaatsen, en dit met verschillende vervoersmiddelen: te voet, met de fiets, de trein en de wagen.
Verder omvat de studieopdracht, zoals momenteel voorgesteld, een park (het Spoorpark), beplante bermen, fiets- en wandelpaden – waaronder een stuk van het fiets-GEN, de snelle fietsroutes doorheen Brussel – en 2 bruggen over de spoorweg zodat de bewoners uit de omringende wijken zich makkelijker per fiets en te voet kunnen verplaatsen.
De studies zullen de nodige tijd vergen vanwege de diversiteit van de te ontwerpen plaatsen en infrastructuren. De ontwikkeling van de site zal ongeveer tien jaar in beslag nemen.
Een team van experts
Het laureaat ontwerpteam verenigt diverse gerenommeerde experts: landschapsarchitect Michel Desvigne, architectenbureau OFFICE Kersten Geers David Van Severen, ingenieursbureaus Bollinger + Grohmann en Arcadis, biodiversiteitsexperten DUSS (duurzame ontwikkeling) en E-Biom (ecologie), en boomexpert Van Wetter. Samen gingen ze de uitdaging aan om een sterk concept uit te tekenen dat het geheel structureert, maar dat eveneens mee kan evolueren met het gebied.
De laureaat werd gekozen in 2 fases volgens de procedure voor overheidsopdrachten. 14 teams stelden zich kandidaat in november 2019. 5 kandidaten werden weerhouden en mochten hun visie voor het project voorstellen. Ze deden dit met verve onder de moeilijke omstandigheden van de eerste lockdown van de Corona-epidemie en presenteerden hun voorstel digitaal in juni 2020.
De laureaat toonde een uitstekend begrip van de problematiek van de site en een grote expertise in de ontwikkeling van dergelijke projecten, o.a. qua bodembeheer en infiltratie van oppervlaktewater en bijzondere aandacht voor het behoud van de biodiversiteit. Het concept is eenvoudig en leesbaar. Uiteraard zal dit concept en het uiteindelijke ontwerp evolueren in functie van het RPA.
